Najsmutniejszy dzień w roku - Wielki Piątek

Dodał: Kasia Data: 2018-03-30 16:36:42 (czytane: 24720)

Chrystus skonał po długich mękach i śmierć zatriumfowała. Śmierć, czyli zło. Dzwony milczą, nawet one nie płoszą demonów. Znikąd ratunku. Nie ma gdzie się schronić. Człowiek najmocniej wystawiony jest na pokusy szatana.

Tak przeżywano ten dzień jeszcze niedawno, stąd czarny kolor szat liturgicznych. Dziś akcentuje się przede wszystkim śmierć Zbawiciela, dlatego obecnie obowiązuje kolor czerwony. Na wsi Wielki Piątek był dniem bardziej przejmującym grozą i smutkiem niż w mieście. Chrystus opuścił swoje stworzenie, wszędzie panoszyło się zło. Należało bardzo uważać, by niechcący nie wpuścić w obejście czarownicy. Gdyby bowiem spojrzała na dziecko, od razu by się rozchorowało. Gdy zajrzy do chlewa, padną wszystkie wieprzki. Nie wolno jej wpuścić także do obory, bo to oznaczało, że przez cały rok nie byłoby mleka. Denerwowały się gospodynie tego dnia, gdyż miały mnóstwo spraw na głowie. Z jednej strony pilnowały, by nie wpuścić czarownicy, ale nie wpuścić nikogo, też źle.

 wielkanoc09.jpg
/foto: Archiwum/

W Wielki Piątek wiele uczciwych bab i dziadów proszalnych snuło się po gościńcu i opłotkach. Odmowa jałmużny człowiekowi w Dzień Męki Pana to wielki grzech. Jak jednak rozpoznać uczciwego człowieka? Taki zawsze mówił "Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus". To święte imię przechodziło tylko przez poczciwe usta. Ale cwana baba mogła, stanąwszy przy płocie, wymamrotać: "Niech będzie pochwalony..." i zawiesić głos. I kogo ona chwaliła, dobrego czy złego? Miały gospodynie wielki dylemat.

W Wielki Piątek obowiązywał post. Starsi nie jedli nic. Dzieci dostawały po pajdzie chleba. Niektóre gospodynie dużo wcześniej piekły praczliczki z mąki i wody, potrawę w sam raz na post. Postne były także tzw. plaskury- cieniutkie placuszki na wodzie z szafranem. Przygotowywali je tylko bogatsi gospodarze.

W Wielki Piątek nie wolno było nic piec. Gdyby w którymś domu złamano zakaz, cała wieś byłaby skazana na głód z powodu suszy. Odwrócić klęskę mogło jedynie moczenie w stawie dzieży tej gospodyni, która złamała zakaz.

W Wielki Piątek umarł Chrystus. W każdym domu, w każdym ludzkim sercu powinna być żałoba. Na pamiątkę Męki Pańskiej każde dziecko należało lekko uderzyć rózgą, wypowiadając przy tym słowa: "Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami". Symboliczną chłostę odbierali też czeladnicy z rąk swych mistrzów.

Staropolskim zwyczajem w Wielki Piątek wykupywano więźniów, osoby skazane za rozmaite lżejsze przestępstwa.Wykupienie skazanego złoczyńcy jest gestem darowania mu kary, ale przede wszystkim przebaczenia win. W procesie karnym Jezusa odbywającym się przed Wysoką Radą Żydowską, dwukrotnie ciężko złamano prawo. Wcześniej władza rzymska odebrała Radzie prawo skazywania na śmierć przez ukrzyżowanie. Ze względu na te wydarzenia niektórzy sędziowie w Wielki Piątek nie sądzą. Zwyczaj ten jest szczególnie kultywowany w sądach okręgu kaliskiego co najmniej od dwudziestu lat. Dotyczy to spraw karnych, cywilnych i rodzinnych.

W wielu regionach Polski wierzono, że woda w rzekach i strumieniach w Wielki Piątek nabiera cudownych uzdrawiających mocy. Prowadzono chorych na brzeg i pomagano im obmyć umęczone ciało. Dziewczyny natomiast biegły do wody wieczorem albo o wschodzie słońca, wierząc, że umycie lica w Wielki Piątek o tej właśnie porze, zapewni cerze mleczną biel.

Kto nie był w kościele rano, szedł wieczorem. Pod murami siedziały stare babki, żebrały i śpiewały żałośnie. Nie starczało im sił do dalszej pracy, więc zarabiały modlitwą. Były mądre. Swoje życie już przeżyły. Ludzie szanowali je i nie skąpili grosza. W kościele panowała cisza...

źródło: E. Ferenc, Polskie tradycje świąteczne, Wydawnictwo Święty Wojciech, Poznań 2010, ISBN 978 83 7516 257 8, s. 162-163.

 

Reklama

REKLAMA

Komentarze (0)

Uwaga: Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Za wypowiedzi naruszające prawo lub chronione prawem dobra osób trzecich grozi odpowiedzialność karna lub cywilna. IP Twojego komputera: 44.211.117.101

:) (2017-04-15 23:05:44)

a kogo k..a obchodzi?

Dodaj komentarz

UWAGA!
Formularz dodawania komentarzy wymaga włączenia plikow cookies (ciasteczek), zapisywanych i odczytywanych z Twojego urządzenia - jeżeli chcesz dodać komentarz, włącz ciasteczka, odśwież stronę i spróbuj ponownie...


Szkoła Jazdy PLUS

Jędrzejów, ul. Dojazd 5

Promocje

Generic placeholder image
Konkurs zakończony: Do wygrania vouchery do Salonu wirtualnej rzeczywistości w Busku-Zdroju!

Studniówka 2024 w Zespole Szkół nr 1 w Jędrzejowie (foto/nowe video)

W piątek 12 stycznia maturzyści Zespołu Szkół nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego w Jędrzejowie rozpoczęli swoją studniówkę 2024 tradycyjnym polonezem. Zapraszamy do obejrzenia kolejnej części materiału video. Zobaczcie jak wypadła "Belgijka". Śledźcie nasz portal bo wkrótce kolejne video. więcej»

Konkursy

jedrzejow.info poleca

Ogłoszenia

Dodano: 2024-03-28 15:43:16

Szukam Luźnej Relacji Z Mężczyzną

Dodano: 2024-03-28 12:56:19

Drukarka HP officejet pro 6230

Dodano: 2024-03-28 12:43:35

Spotkanie Bez Zobowiązań

Dodano: 2024-03-28 11:15:17

Kupię maszynę rolniczą

Dodano: 2024-03-28 10:21:11

Praca od zaraz

Dodano: 2024-03-28 09:54:42

garaż "blaszak"

Dodano: 2024-03-28 09:50:40

Wywóz ziemi

Dodano: 2024-03-28 09:43:20

Poznam Realnego Pana

Dodano: 2024-03-28 07:05:06

Montaż anten naprawa komputerów laptopów

Dodano: 2024-03-28 06:12:39

Utylizacja, wywóz sprzętu sportowego fitness, re...

Dodano: 2024-03-27 18:26:23

Usługi

Dodano: 2024-03-27 16:41:19

Szukam pracy

Dodano: 2024-03-27 14:26:11

Mieszkanie do wynajęcia

Dodano: 2024-03-27 14:19:23

wynajmę mieszkanie

Dodano: 2024-03-27 13:35:54

sprzątanie mieszkania